Glokom, göz içi basıncının yükselmesi sonucu görme sinirinin hasar görmesiyle sonuçlanan ve tedavi edilmediğinde kalıcı görme kaybına yol açabilen ciddi bir göz hastalığıdır. Halk arasında “göz tansiyonu” veya “karasu” olarak bilinir.
Glokom Türleri
Glokom, iki ana türe ayrılır:
- Açık Açılı Glokom: En yaygın türdür ve genellikle belirti vermeden sinsi bir şekilde ilerler. Göz içi sıvısının (aköz humor) drenaj kanallarının zamanla tıkanması nedeniyle göz içi basıncı yükselir.
- Kapalı Açılı Glokom: Daha az yaygın olmakla birlikte, ani ve şiddetli belirtilerle kendini gösterir. Göz içi sıvısının drenajının aniden engellenmesi sonucu basınç hızla yükselir.
Glokomun Belirtileri
Glokomun erken evrelerinde genellikle belirti görülmez. Ancak hastalık ilerledikçe şu belirtiler ortaya çıkabilir:
- Görme Alanında Daralma: Özellikle periferik görmede azalma.
- Işıkların Etrafında Haleler Görülmesi: Işıkların etrafında renkli halkaların belirginleşmesi.
- Şiddetli Göz ve Baş Ağrısı: Göz çevresinde ve başta yoğun ağrı.
- Mide Bulantısı ve Kusma: Artan göz içi basıncı nedeniyle mide bulantısı ve kusma.
Glokomun Nedenleri ve Risk Faktörleri
Glokomun kesin nedeni tam olarak bilinmemekle birlikte, aşağıdaki faktörler hastalık riskini artırabilir:
- Yaş: 40 yaş ve üzeri bireylerde risk artar.
- Ailede Glokom Öyküsü: Genetik yatkınlık önemli bir risk faktörüdür.
- Irk: Afrika kökenli Amerikalılar ve doğu Asyalılar daha yüksek risk altındadır.
- Göz Yaralanmaları veya Cerrahileri: Önceki göz yaralanmaları veya cerrahileri glokom riskini artırabilir.
- Şeker Hastalığı (Diyabet): Diyabet, glokom riskini yükselten bir faktördür. 
- Uzun Süreli Steroid Kullanımı: Steroid ilaçların uzun süre kullanımı göz içi basıncı artırabilir.
Glokomun Tedavisi
Glokom tedavisinin amacı, göz içi basıncını kontrol altına alarak görme sinirine zarar vermesini önlemektir. Tedavi yöntemleri şunlardır:
- İlaç Tedavisi: Göz damlaları veya ağız yoluyla alınan ilaçlarla göz içi basıncının düşürülmesi sağlanır. 
- Lazer Tedavisi: Göz içi sıvının drenajını artırarak basıncı düşürmeye yardımcı olur. 
- Cerrahi Tedavi: Diğer tedavilere yanıt alınamayan durumlarda, göz içi basıncını kontrol altına almak için cerrahi müdahale gerekebilir.
Glokomdan Korunma ve Öneriler
Glokomun tam olarak önlenmesi mümkün olmasa da, risk faktörlerini azaltmak ve erken teşhis için şu öneriler dikkate alınabilir:
- Düzenli Göz Muayeneleri: Özellikle risk altındaki bireylerin, belirli aralıklarla göz muayenelerini yaptırmaları önemlidir.
- Sağlıklı Beslenme: Antioksidanlardan zengin, dengeli bir diyet göz sağlığını destekler.
- Fiziksel Aktivite: Düzenli egzersiz, göz içi basıncını kontrol etmeye yardımcı olabilir.
- Sigara ve Alkol Kullanımını Sınırlama: Bu alışkanlıklar, glokom riskini artırabilir.
Sonuç
Glokom, erken teşhis ve tedavi ile kontrol altına alınabilen bir hastalıktır. Risk faktörlerine sahip bireylerin, düzenli göz muayenelerini aksatmaması ve göz içi basıncı ölçümlerini yaptırması önemlidir. Belirtiler fark edildiğinde, bir göz hekimine başvurmak ve muayene olmak gereklidir. Unutulmamalıdır ki, glokom tedavi edilmediğinde kalıcı görme kaybına yol açabilir.
Kıbrıs Türk Tabipleri Birliği Yönetim Kurulu (a)
Op. Dr. Dilber Keskinel Ortaş
( Göz Hastalıkları Uzmanı)
